Χρόνια δερματικά νοσήματα και ψυχολογικές επιπτώσεις

Τα άτομα με χρόνια δερματικά νοσήματα διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών, οι οποίες μπορούν να παραμείνουν ακόμη και μετά την βελτίωση ή τη θεραπεία του δερματικού νοσήματος. Σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές μελέτες η σχέση ανάμεσα στην δερματική πάθηση και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου είναι αμφίδρομη, με το στρες και το άγχος να οδηγούν στην εμφάνιση ή την επιδείνωση ενός υπάρχοντος δερματικού προβλήματος. Από την άλλη οι δερματικές παθήσεις πλήττοντας την αυτοεικόνα του ατόμου οδηγούν σε μειωμένη αυτοπεποίθηση και ψυχική δυσφορία.

Η εικόνα του σώματος αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης του ατόμου επηρεάζοντας σημαντικά τη συνολική ψυχολογία. Με τον όρο εικόνα σώματος εννοούμε το πώς βλέπουμε εμείς οι ίδιοι το σώμα μας, το πώς θα θέλαμε να είναι το σώμα μας, αλλά και το πώς αυτό γίνεται αντιληπτό από τους άλλους, το πώς δηλαδή νομίζουμε ότι μας βλέπουν οι άλλοι. Ασθενείς με χρόνια δερματικά νοσήματα σχολιάζουν πως ακόμα και όταν οι γύρω τους δεν παρατηρούν τα σημάδια στην εμφάνισή τους, οι ίδιοι βιώνουν έντονα αισθήματα αποστροφής ή απογοήτευσης για τον εαυτό τους (εσωτερικευμένη ντροπή). Ακόμα και εκείνοι που προσωπικά δεν ντρέπονται για την εμφάνισή τους ανησυχούν για ενδεχόμενες αρνητικές αντιδράσεις άλλων.

Σύμφωνα με ερευνητικές μελέτες των δύο τελευταίων ετών, 25% – 43% των ασθενών με χρόνια δερματικά νοσήματα πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή με βασικότερες:

  • Αγχώδεις διαταραχές,
  • Φοβίες,
  • Κατάθλιψη,
    • Ήπια συμπτωματολογία 40%
    • Μέτρια συμπτωματολογία 7,5%
    • Βαριά συμπτωματολογία 32,5%
  • Υψηλά ποσοστά αυτοκτονικού ιδεασμού,
  • Χρήση ουσιών.

Συνεπακόλουθα, λόγω της κακής αυτοεικόνας που έχει ο ασθενής για τον εαυτό του πλήττεται και η κοινωνική του ζωή. Οι δερματοπαθείς έχουν την τάση να απομονώνονται κοινωνικά με τα ορατά σημάδια της ασθένειας να οδηγούν σε:

  • αμηχανία,
  • ευερεθιστότητα,
  • έλλειψη αυτοπεποίθησης,
  • αίσθημα απόρριψης,
  • κοινωνική απόσυρση,
  • αποφυγή δραστηριοτήτων.

Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τους ασθενείς με χρόνια δερματικά νοσήματα καθώς τους βοηθά να:

  • Αναγνωρίσουν το δυσλειτουργικό τρόπο σκέψης,
  • Εντοπίσουν τις λανθασμένες σκέψεις και πεποιθήσεις για τον εαυτό τους, τους άλλους και τον κόσμο,
  • Τροποποιήσουν τις δυσλειτουργικές αυτές σκέψεις ή και να τις αντικαταστήσουν.

Montgomery, K., & Thompson, A. R. (2018). The potential role of mindfulness in psychosocial support for dermatology patients. Clinics in dermatology, 36(6), 743-747.

Hamdani, S., & Parasar, A. (2017). To See the Level of Depression in Person’s having Skin Disease.

Tomas-Aragones, L., & Marron, S. E. (2016). Body image and body dysmorphic concerns. Acta dermato-venereologica, 96(217), 47-50.